RAWDA
Yi ina yok terhxem!
Kumaali kaafa yakkeedo!
Xiyawti barhahi soono kee farhi bakit male. Amayeh bakitto: “Xamdi” tarhxemko beexin radde malem mango maarhagit waanishan.
Tamana iggidaako basolle caadal gaxeh xunsuuse xaaja fawo el geyeh lee, wuli ginah lel wuli marah madrasa takke yaanamko erhxeh kinni.
Yi migac Rawda kinni. Xadaar-wanna kee affara irroytih ina kiyo. Lamma yi sacol gombole kee yoyya maddaxah yi ina kee yi abbaalih nine aykee anu marcishimeh inni xadar awcendah.
Carel basak-yarhxe xawaz kii nine. Yi ina mangum basak-yarhxe xaal kee mango raxma le ina ummanim xeelaatih tableya kii tine.
Yi abba yekkemko xaal itrir arhxii yinemih sabbatah mangum ak mayshiita nine. Usuk yarhxe waaniita abe waytemko kaa wakalel sugto kol miyanem naarhigeh, awwalko yaanam abe kee mece gedko mirix-narhxeh sugaa nine.
Waqhti cilaagi cilaagih nifil adiih, anu lel carah carak emeete. Barhat nabrah cumreh baxxaran kee taman abe ged, ilaalaa suge mara balih marcat essero temeete. Essero arhxeyya kiyah essero kii mananna; amre kii yine. Yi abbah xaala akah arhxii sugeekah usun yerhxiinim abe waytemko, ten ammatal defeyto marhicta. Ten ammatko naw-towwa lel akkinnexem kii yine. Akimko farhem takkemih laakin: “Marca” yaanam cindha ciyyo kee waani makimlih, ten esseroh yakke radde wagiyaanam kii yine.
Amaa raddi amaa saacad: “Marca mifarha” kii yine hayki, wac-yerhxeh yi abbah iyyi warisham yawcoona sirii daaba yol tekke. “Awwaaxa akah arkutinnanil” akah yaaniikah: “Ina, anu kaado ta saacad marca mafarha” erhxeh kaso dhaxiineh, yi ina ayticibik ine. Yi ina lel anu geyam balih amah ak yoona mayshiitaanah, yi farrimto maadishoona marhiicinnon. Yi abba akah yi marcisho farhaa yinem ishi carkih barha kii yine.
Amayko basolle anu marcat bukalle liik ine siili, wuli cayna kii yine. El mara wakalelle tine dooda umman gabooko teketteh, umman caynah cayda kee marcat cayna le xiyaw el maranil nine sigimah. Amaa yoolih yinin yi zoobit kee yi mixzitlih adiih inkoh takkem kee marcah milah baahanam ablii kee aabbii nine.
Aye ed akkalii ninem maarhige, illa amaye xusaa kee lowaa nine. “Hebelah baahen kabel basak-yarhxem, hebelah baahen dahab mango giraam kii yine; hebelah baahen sari basak-yarhxem” arhxih yoo kee yoolih hel-arhxii yinin yi zoobit marca ak yaanam, marcah yamiite sara kee mila kiyah aki marca kee xadar macna awwalko ni xangalad mananna. Yi abbah carkih barhi cindhihko inkil carneh meceetih sitta aarhigii ninemih sabbatah, mila kee mece sara maki, ishi carel marcah takkem aaginah abo kinam bexso yoh yekke, yoyya akah yaxawna leenim yoh warishen ged.
Wac-erhxeh: “Maale” owwa yi abba mayshiitah, wuli gadaako nabsi yok xinah alsa takkem umaatih suge. Amah arhxih yi abba ummanim abaaseh: “Beera marmarah tadaw kito” yok yerhxe. Ulah ed dhiinak ine cared gaxeh weecak ixdireh, subxe saraako lamma qiyar idhdhibirheh akuulal edee.
Dhaxiine yi ugusoona yemeetin ged, cari alfime akah suge. Yi abba yi inad cadale adabbih mango xurtaame abeh, aben ahdi ni gabooko yinthillimeh ase. Yi goronuh inkirke maxabinnon; amaye kiih yi giyoona marhiicinnon. Dhinneh maxnemko lakalle, wari sucutahooki el edeeh ine yi cibbinti ina, gondo teerhegeh meceetih ware yok abte.
Anu kela yi cibbin gor yoh takko, mirix-neh kudno kiyah amalle defeyno kii mananna yi niya.
Akah farheekah yoh maakko, nanu naththirifendah wari ummanil faax-yerhxeh xiyaw goron erherhishshe.
Yi cibbinti ina amaye duheenih: “Aye tekkeh tane? Tekkem yok arhxekkah sin maxaba?” yerhxiinih geyem yi esseren. Anu lel yi xaboona maloonim uble ged, tekkem akah warishe. Usun xankabiteenih amaa ged aarhige waak inem yoh warishen.
“Bakitte marca kee lishol xiyaa yathlimiinim maakot kinni” yok yerhxin. Kataaseenih, maakot yithlimiinimko yane naba waqhaaqhac yoh warishen ged, xankabtoh carhah radeh cawle.
Awwal suguse mayshi kee amaa ged usun yok yerhxiinim yol tengeleh cawuluh kax-ishiteh laye afad yok xarhah wuli idhdha suge.
Anu cawuleh dhiine waqhte, ni dikil talaafun abeenih el anerke akah warishen. Yi abba kee yi sacal ardih yemeetin. To ciyyo abteh yi abbah nifid gaxto sahal kin xaaja makim aarhigih, wuliili ged lakal tamaato lem gimmitid hayekkah abta taro xiyaa taseedefe. Himma yol gaxteh intit faak-ishe ged: “Eelih matangaacem ahde yoh saa” ak arhxih oobbe, amaa yi anna Fidda. Xankabtoh inkim yoh maraaco; amah ak arhxi yaniinim yi abba kinam yoh timidhdhige.
“Eelih managaacek tamaato” yerhxiinih yoyya ilaala yaniinim eerhege. Usun amah el yarhxiinim majlis kinni, anu gooxod kii yine inem. “Mece” yerhxiinih yi anna Fidda yi fan orobeenih careh gaxo kiyom yoh warishen. Mango fawo yoh aben. Aki dooro lii mananniyo, careh gaxo: “Mace” erhxe; laakin yi abbaalih adawo mayshiiteh tenak: “Atin yi beya” erhxeh careeko awco ak xine.
Yi anna Fidda yi abbak: “Anu baaho kiyok atin aduwa” yerhxiinih yooke tena wuli araxko ni careh nedee. Wari sucutaho? Ummanil tomoobbeh xiyaw amayeh waani busa tekkeh lamma maaxishshe. Yok tekke ciyyoh mango thacasa abe hayki, tekkem gaxto akkinnixem tekke. Ta gina lem takke ged kinni: “Abtamko basolle ed exeeseb” yarhxiinim. Ablinnnan xiyawti kulux yod arhxii yane akkalii lamma maaxishe. Gaxemko malammit dhaxiine lel marmarah nedeeh gaxne.
Marcat anqarrab bakitah xiyaw malammih kudamko addaa-addah xiyaa yod hayeenih yi dhawurhah marca tillayte. Usun shakkiteeniyya kiyah, anu malammih akhlatho xisaabad lii mananniyo; afaatim ti thacasah rabak ine. Marcah yemeete nuway akuula aabbik inem kee ablik inem miyakkem awwalko yi abbah carkih barhih gondo aarhigik inemhi sabbatah, miyakkem aarhigik ine. Yi abba ishi carkih barhahi abbaalih lii yinin saaxibinnah aba marca kiyah, amaa yoyya akah axayi yinin gombi isheh xeeweytak careh, inkim lii mananna. Ractemih lellec abeenih, temeetem ni gabal hayeeniyya xedenishsham kii mananna. Awwal kurad amayeh naqhusi malammit kura baaheh folo kee laye xine.
Yi ina mangum waanishaa manannon; waanishan dagum baarhod assam kii mananna.
“Kwiinak sareena kee kabella bakittah xiyaw sittaalih racta. Say tiyah xadaar xishma kinni. Sareena, mila kee kabella maki xadar ak yaanam” yeenih mango fawo yoh aben. Biyayshiite waa fawoh: “‘Ni labhayti max noh tillaabe waytemko, ni dhayloh max noh tillaabe le’ nerhxeh marcishimnenkah, sin idhdhi noh moorobo. Alxamdolillah taykinna kaafa sina bahinne, ni dhala noh gufeh nok tunqusem inkoh noh aben” yerhxiinih mangum basak yarhxe niiroh qalbed racta waani yok yerhxin.
Umman amaye tillayteh kaafa xadaar kee affara ciyaalih wannon ed nekkeh nane saaca fanah qalbed yok gaxteh dhin yi kalitta xaajaako mangom liyo. Kumaali kaafa yekkeh yakkeedo!” arhxeh mangum amxeesebe. Kaafa xadaar bukal liyo mablo awwalko suguseh akkeedo arhxeh amxeesebe. Yi ina: “Ku labhaytih max koh tillaabe waytemih ku dhayloh max koh tillayta” yok yerhxin waaniita qalbed marishak ineyya, abittoh tee uble. Ni dhaylo gantih mamaado, isheh aydukum-yerhxeh amaa ractem dhaye waqhted yoh baahe. Nuwayti yamiite bakita, cibra sinah yakko toyidhdha akah deerak ine mila tillaabe tamana iggidad hayshiite lellaaci looh aarhige. Cared defeyta; sanduqud!
Marca milah tanqeesem qalbed ak tane marak yooko udrusa. Yi xalaalenti: “Maxmud” kinni ak yarhxiinim. Umman akkii tinem inkoh yaarhige hanih, amaa dhaltoyya aben ahde kee ummanim qalbed hayeh, anu alayyo marca xineh kudem, amaa nuway: “Yunquse” erhxeh waanishem inkoh yaarhige hanih, inkim aabbinnexe tiya balih sik-arhxii yine. Kaa xaal wuli cayna kinni. “Unqac farhem tekkeh kaa akhsire waye, anu kinni erciite dhaarhem” arhxe kaado kaa umman dooro able ged.
Kaado marcat sabbatah yakko farhe amaa gina le xaaja tamuqquce ged, kaa afal xoolah addaako mango mayshi yod tamaabbe. Walaa mango iggidit tillaabeh yakko kiyah, kumal tekkem yakkeh yoh tambulluwe. Usuk lel sik-yarhxemih sabbatah qalbed aye lem ak mataarhige. “Walaa yoh waatimeh addad lemko wulim yok yarhxeedo” arhxeh dhin yok xina.
Inneh ed waanisho lel mayshiita: “Wulim yok arhxekkah aaginah inneh waanisho” arhxeh. hXiyawti curtayyo abiteh sikko dooremko kayyah micim kinni hanih, kaalih tanemih diwa hin laxuu kinni! Yok yaatukeedo hido yoolih yangaaceedo amaa digaala kee waaxelta cursuutam yol ayshe dhadhdhe!
Xishmale yi sacol inkoh ta dalta taqriyemik mangum sin cawwatoysha. Abayshimolle fawo yoh taxawna ta agana ablii sugten daltaako.
Xiyawto tekkeh khalath abe wayati miyane ishi-ishi daraja balih. Inni addad liyo thacasa sinah warishaa sugemko aganalle kinni. Laakin, bas amaa yi xalaalenti sik-yarhxemih sabbatah anu inneh abe xaaja xangalad yok gaxangaxaah dhin yi kalittek ayim yi fayishshaana?
Sin sacla Rawda.
Gaab yoh isho.
Kataabah dalta kab-ishshem
Maxammad Cusmaan

Afti gabolle gaab noh isho, katayshih Rawda, Yalli ku cindham kee ten abba koh yaxfazooki tillabtem mangum ed yaxeesebem makkale. Ku cindhamti abba, kado aaginah aalih tanitom kinni yablemki Yalli meceetih sinit kee samara sinah yaxawo.
Musa